مختار در سال اول هحرت در مدینه منوره به دنیا آمد، پدرش ابو عبید و
مادرش زنی به نام دومه بود. کنیه مختار ابو اسحاق است.
علامه مجلسی (ره) از اصبغ بن نباته آورده است که می گوید:
روزی امیر المومنین (ع) را دیدم که کودکی به نام مختار را روی زانوی خود
نشانده و دست بر سر او می کشد و می فرماید: یا کیس! یا کیس!...........
(یعنی: ای زیرک!)
این داستان توجه اهل بیت نسبت به مختار را نشان می دهد که می تواند نکات مبهمی
را روشن کند، زیرا اهل بیت (ع) بی دلیل از کسی تمجید نمی کنند.
بحار الانوار، ج ۴۵، ص ۳۵۰
همسران مختار در کتاب دوله المختار الثقفی به شرح زیر است:
۱ ـ ام سلمه دختر عبدالله بن عمر خطاب
۲ ـ ام ثابت دختر سمره بن جندب
۳ ـعمره دختر نعمان بن بشیر
۴ ـ ام زید الصغری دختر سعید بن زید بن عمرو بن نفیل
و پسران او در این کتاب به شرح زیر است:
۱ ـجبر
۲ ـ ابا امیه
۳ ـ حکم
۴ ـ اسحاق
۵ ـمحمد